Yunan politikacılar, halk ile alacaklılar arasında sıkışmış durumda. Kurtarma paketindeki yükümlülüklere göre Yunanistan, IMF ve AB’den gelen yardımların devam etmesi için sıkı mali sınırlamalara boyun eğmek zorunda. IMF’ye göre Yunanistan’ın bu yükümlülükleri yerine getirememesi, ülkenin geleceğinde belirsizliğe ve hatta Euro Bölgesi uygulamasının sona ererek bölgede ortak para biriminden vazgeçilmesine sebep olabilir.
1 - Peki Velvelenin Sebebi Ne?
Endişelerin sebebi her zamanki ile aynı. Yunan hükümeti, ödemelerini yapma amacı ile başvurduğu tahvil piyasasından uygun oranlarla borç alamaması sebebi ile Avrupa Birliği’nin kurtarma paketine ve IMF’ye mahkûm durumda. Fakat bu kurumlardan gelen borçlar belli koşullar ile birlikte dağıtılıyor, kurumlar Yunanistan’ın bu koşulları karşılamasına şüphe ile yaklaşıyor.
2 - Yunanistan Zaten Borç Almamış Mıydı?
Ağustos 2015 tarihinde birden fazla seferde dağıtımı yapılmak üzere 86 milyar Euro’luk üçüncü kurtarma paketi yardımını alan Yunanistan, ekonomik krizin çözümü noktasında iyimser bir yapıya kavuşmuştu. Hükümet yetkilileri ve denetleyiciler arasında yapılan görüşmelere göre ise paketle gelen koşullar çıkmazdaydı: Yunanistan bütçe fazlasını GSYİH’nin yüzde 3.5’una denk gelecek seviyeye yükseltmeli ve IMF devrede kalmalı.
3 - Yunanistan Bu Koşulları Karşılayabildi Mi?
Evet, fakat IMF karşılayamadı. IMF yetkililerinin açıklamalarına göre Yunanistan yüzde 3,5 koşulunu ekonomiyi sekteye uğratacağı gerekçesi ile kabul etmedi. IMF’ye göre vergileri arttırmadıkça ve emeklilik fonlarında kesintiye gitmedikçe Yunanistan’ın bütçe fazlası/GSYİH oranında yüzde 1,5 seviyesini aşması mümkün görünmüyor.
4 - IMF’nin Sahneden Çekilmesi Mümkün Mü?
Tam aksine IMF, Yunanistan krizinin başrol oyuncusu olmaya aday. 2010 ve 2012 yıllarındaki yardımlarının ardından AB’nin son yardım paketine katkıda bulunmayan IMF, son 2.5 yıldır Yunanistan’a hiç borç vermedi. Fakat kuşkusuz IMF, Yunanistan’ın geleceğinde en büyük aktörlerden biri olmaya devam edecek.
5 - Yunan Politikacılar Ne Diyor?
Yunan yetkililerin tutumu ise kararlı. Hükümet harcamalarını kısmaya yönelik düzenlemelere olumlu yaklaşan politikacılar, vergi kesintisi noktasında ise düşük gelirli hane halkının çıkarlarını korumakta kararlı.
6 - Yunanistan’ın Finansal Durumu İlerleme Kaydetmemiş Miydi?
2015 yılındaki kurtarma paketi yardımından bu yana göstergeler, Yunan ekonomisinin, bütçe ve büyüme bazında, beklentilerin ötesinde olumlu ilerlediğini gösteriyor. Tam da bu sebeple Yunan politikacılar ve Avrupalı kreditörler, IMF’nin 2018 yılında dair yaptığı kötümser tahminlerden ötürü hayal kırıklığına uğramış durumda. IMF’nin kötümserliğinin arkasında yatan sebep ise gelişmelerin yapısal reformlardan uzak olması sebebi ile sürdürülebilir olmaması.
7 - Piyasalar Ne Diyor?
Piyasalar doğal olarak bu durumdan hoşnutsuz. 2009 yılında patlak veren kriz süreci ya da 2015 yılındaki kargaşa dönemi ile kıyaslanamayacak seviyede olsa da tahvil fiyatları düşüşte.
8- Kısa Vadede Bir Anlaşmaya Neden İhtiyaç Var?
Fransa, Almanya ve Hollanda’da sene içerisinde gerçekleşecek olan seçimler, Yunanistan krizini ilgi odağı olmaktan çıkarabilir. Bu sebeple seçim maratonu öncesi görüşmeler hızlandı. Euro Bölgesi maliye bakanlarından oluşan Eurogroup, 2018'de 86 milyar euroluk mevcut kurtarma paketi sona erecek olan Yunanistan için 3. yardım paketini yeniden masaya yatırma kararı aldı.
9 - Almanya İç Politikası Nasıl Etkilenecek?
Almanya’da seçimler Eylül 2017 tarihinde. Alman Maliye Bakanı Wolfgang Schaeuble, IMF’nin devrede olmadığı bir kurtarma paketinin hükümsüz olacağı iddiasında ısrarcı. Öte yandan Schaeuble, Yunanistan konusunda Almanya’nın daha etkin rol oynamasını isteyen IMF’nin bu talebine de sert bir biçimde karşı çıkıyor.
10 - 2015’de Batma Noktasına Gelen Yunanistan Yine Mi Aynı Durumda?
Henüz değil. Fakat krizin eli kulağında görünüyor. Yunan hükümeti borçlarını ödeyecek paraya sahip olsa da yeni borçlar gelmedikçe kasa boşalmaya devam edecek. Ülkenin tahvil alımlarındaki görünümü, olası bir krizin Temmuz Ayında, Almanya’daki seçimlerden iki ay önce, patlak verebileceğini işaret ediyor.
